Oecumenische Basisgemeente Apeldoorn



Aarde en hoop

4 november 2018


Muziek: Gnossienne nr. 1 Lent- Erik Satie

Aansteken van de paaskaars

Zingen: Gegroet jij die hier komt om licht

Welkom

Zingen:  O, schepping, o schoonheid

In den beginne.

In den beginne
schiep God
hemel en aarde:
ruimte en tijd, licht en lucht, geuren en kleuren,
vliegen, draven en kruipen,
kiemen, groeien en rijpen.
In den beginne dacht God zich
een goede aarde
en een pracht van een hemel,
maar die nog geschapen
moesten worden
zoals Hij dacht.
In den beginne zag God
in zijn gedachten
de woeste, grillige aarde
als een heerlijke, onmetelijke tuin,
vol bloesem
en op de lange duur,
na vele zomers,
vol met gelijk verdeelde oogst
en onverdeeld genoegen.
In den beginne
schiep God hemel en aarde.
En toen…… de mens
                                    
                       Jan van Opbergen. Uit: Verhalen voor de zevende dag.

Aarde en hoop

In den beginne schiep God hemel en aarde en toen…. de mens.

De mens, wij, als bewoners van de aarde, gebruikers van de aarde, verzorgers van de aarde, uitbuiters van de aarde, onverantwoorde vernietigers van de aarde…. Je zou er wanhopig van worden, en terecht.

Wij maken ons zorgen, natuurlijk vooral voor de volgende generaties waar ook ter wereld.
Het wordt langzaam warmer, het weer wordt heftiger, stormen, regenval, extreme droogte zelfs bij ons, grote wisselingen in temperatuur, zee stijging, honger, vluchtelingen, oorlogen…. Wie nu geboren wordt gaat het, zoals het nu gaat, allemaal meemaken.

Het thema van deze viering is aarde én hoop!
Wat is hoop eigenlijk?

  • Je kunt hopen op iets, vanuit een soort onzekerheid.
  • Hoop kan ook zijn “tegen beter weten in”; bijvoorbeeld: de geschiedenis leert ons dat geweld niet uit te bannen is, toch hoop je daarop, je hoopt op een betere wereld.
  • Hoop kan een soort contrastervaring zijn “in het zicht van het kwade de mogelijkheid zien van het goede”.
  • Hoop doet mensen over ellende heen kijken, ook al lijkt het niet haalbaar.
  • Hoop is een bepaalde mentaliteit. Lef hebben om ergens voor te kiezen en om vol te houden. Deze houding betekent dat je iets wilt veranderen en daarmee kan je weerstand opwekken. Maar je bent nooit alleen, er zijn altijd medestanders in hoop.
  • Hoop is het vermogen dingen anders te zien en dan te handelen.

Hoopvol is de gedachte vanuit de jaren 70 die wij allemaal bewust hebben meegemaakt:
Re-use, Recycle, Reduce: simpelweg dingen niet doen, niet kopen, niet (laten) maken, versoberen van het leven. Dit kan een enorm effect hebben op energie-en grondstofgebruik.
In 2018 is het nog meer omvattend : alles wat je niet doet is honderd procent winst voor het milieu. Vanuit Vrede, Gerechtigheid en Heelheid van de schepping van toen is het een wereldwijd probleem geworden met de dreiging van meer CO2 in de dampkring.

Bewust, maar ook vooral onbewust, zijn mensen niet alleen bezig met het vernietigen van de natuur maar ook met het scheppen of herscheppen daarvan.
Kijk naar de hoopvolle ideeën en ontwikkelingen die er leven, vooral bij de nieuwe generatie, en de positieve aandacht die daarvoor is, alleen al in Nederland. We noemen er een paar:
   Boyan Slat bedenker van de Ocean Clean Up.
   Carola Schouten, minister van landbouw, die weer terug wil naar kringloop landbouw.
   Wakker dier en het verzet tegen de kiloknallers.
   Supermarkten die minder plastic willen en daar kleine stapjes in nemen.
   Het plaatsen van zonnepanelen.
   Kringloopwinkels.
   De dag van de duurzaamheid.
   Het project Tree of life van Stichting Het Kan Wel.
   Tony chocolonely 100% slaafvrije chocola.
   De duurzame 100 van dagblad Trouw.
   Steden in Nederland die CO2 energie neutraal willen worden.
   De stichting Urgenda die actief en hoopvol aan de weg timmert en met succes!

En bij dat alles zijn wij, de mens, altijd in staat om een keuze te maken, om vol te houden, om hoop te hebben, om zeker te weten dat iets zinvol is, ongeacht de afloop.
We zijn nog lang niet terug bij het optimisme uit het scheppingsverhaal, maar als je om je heen kijkt zie je overal (kleine) tekens van hoop, 
het wordt tijd dat we ons weer laten verwonderen: door onszelf.

Muziek: Eliza Gilkyson: : Beautiful

De aarde snakt naar adem  

Gemaakt uit deze aarde
zijn wij met haar verwant.
Wij groeten broers en zusters:
de maan, de wind, het land.
Wij gaan over de aarde,
zij draagt en duurt en voedt.
Wij lopen in verwondering
en proeven: het is goed.
Wij leven van de aarde
die ons is toevertrouwd.
Wij danken voor de schepping,
staan in voor haar behoud.
R. Zend uw adem, wij komen tot leven.

Toch reiken wij naar sterren
en plukken zonder maat;
ontsluieren geheimen,
herscheppen grond en zaad

en lopen zo verloren,
is er een weg terug?
De aarde snakt naar adem,
zij raakt snel uitgeput.
De witte bergen smelten,
de grond wordt grauw en droog.
Gerooid worden de wouden
met storm en vloed als oogst.
R. Zend uw adem, wij komen tot leven.


God, schenk opnieuw uw adem,
de geest die wijsheid schenkt,
die keert verharde harten,
het dor verstand doordrenkt.

Dan kiezen wij het leven
en delen zee en land
en ieder plukt de vruchten
van wat hij heeft geplant
De zon schijnt in het water,
de lucht klaart op, wordt licht.
De zee krioelt van leven,
de schepping uw gedicht.
R. Zend uw adem, wij komen tot leven.
Andries Govaart, Christiaan Winter

De aarde snakt naar adem, een prachtig lied geschreven door Andries Govaart, op muziek van Christiaan Winter.
Het refrein, “zend uw adem, wij komen tot leven”, is geschreven aan de hand van Psalm 104: 30.  God maakt de mens uit aarde en geeft hem adem.
Het lied is als een soort drieluik, omgeven door het refrein.
In de eerste drie coupletten lezen en horen we de oorspronkelijke harmonie. Een verband met alle levende schepselen. Alles is goed en wij staan in voor haar behoud.
Het tweede deel, couplet 4,5,6, begint met “Toch” We reiken boven onze macht, we buiten de aarde uit en grijpen in op het DNA van de schepping. De aarde wordt zo uitgebuit dat ze ons allemaal niet meer kan voeden. Bomen worden gekapt, delen van de aarde veranderen in een woestijn, gletsjers smelten, het klimaat verandert in snel tempo. Deze verzen hebben een andere melodie dan vers 1 t/m 3
Couplet 7 is een bede tot God om de geest. De woorden die gebruikt worden zijn uit het “Veni sanctus Spiritus”, de pinksterhymne.
We bidden om de adem, de geest die herschept. Een roep om een laatste kans zou je ook kunnen zeggen.
Kiezen voor het leven is kiezen voor de schepper, maar is ook kiezen voor eerlijk delen, kiezen voor gerechtigheid, kiezen voor vrede, kiezen voor duurzaam opbouwen, plukken wat je eerst zelf hebt geplant. Dat zingen we in couplet 8.
In het laatste couplet klinkt de echo door van het scheppingsverhaal uit Genesis.
In deze 3 coupletten horen we beide voorgaande melodieën tegelijk.

Aan het eind van het lied komt weer de bede, of roep, om adem.

We gaan het nu met elkaar zingen.

Zingen : De aarde snakt naar adem

Collecte

Hope is the thing with feathers

Hope is the thing with feathers
That perches in the soul,
And sings the tune without the words
And never stops at all.

And sweetest in the gale is heard:
And sore must be the storm
That could abash the little bird
That kept so many warm.

I’ve heard it in the chillest land,
And on the strangest sea:
Yet, never, in extremity,
It asked a crumb of me.

Hoop is dat ding dat veren heeft

Hoop is dat ding dat veren heeft
En neerstrijkt op de ziel
En zijn liedjes zonder woorden zingt
En nooit stopt helemaal nooit.

Hoe hard de wind ook waaien zal
Hoe hevig ook de storm
Hij die zovelen warmte biedt
Dat vogeltje houdt vol.

Het klonk zelfs in het koudste land
En in het verste oord.
Toch vroeg het mij in grote nood
Nog nooit om kruimels brood.
                                                                              Emily Dickinson

Wees geborgen in je naam

Blijf geborgen in je naam
Wees als mens gezegend,
Om wie je hebt getroost, gedragen in gedachten
Je liefde en je hoop, de keren dat je lachte
Alle zegening en heil van wie mensen mogen zijn. ( Gonnie Luijpers)
Wij noemen de namen van hen die overleden zijn en steken een lichtje aan.  Na het lezen van de namen nodigen we jullie uit ook een lichtje aan te steken voor iemand die je wilt herdenken.
Blijf geborgen in je naam
Wees als mens gezegend.

kaarsjes aansteken + pianomuziek

Zingen : Laat ons maar van liefde zingen

Dan kiezen wij het leven

Dan kiezen wij het leven
en delen zee en land
en ieder plukt de vruchten
van wat hij heeft geplant

Zingen: Gezegend ben jij

Hoop

Hoop is dat ding dat veren heeft en neerstrijkt op de ziel,
en z’n liedjes zonder woorden zingt en nooit stopt, helemaal nooit.           
Dat willen we jullie meegeven         

Muziek: Erla’s Waltz Olafúr Arnalds- Lavinia Meijer


 

Muziek: Reinbert de Leeuw   : Gnossienne nr.1 : Lent- Erik Satie
              Eliza Gilkyson          : Beautiful World
              perennialEnglish       : Hope is the thing with feathers
              Lavinia Meijer         : Erla’s Waltz -  Ólafur Arnalds

Met dank aan  Ralf Bodelier, Abeltje Hoogenkamp, Michiel de Weger,  Andries Govaart.

 

             



Home

Indien u op de hoogte wil blijven van de activiteiten van onze oecumenische basisgemeente kunt u zich abonneren op onze digitale nieuwsbrief.
Stuurt u dan een e-mail naar: info@oecumenische-basisgemeente-apeldoorn.nl

Bijgewerkt: 22 februari 2018